PAVLOVUN KLASİK KOŞULLANMASI
Sindirim süreçlerini ve otomatik işlevlerle sinir sistemi arasındaki ilişkiyi göstermek için deneyler yapan Pavlov neredeyse kazayla keşfetmiştir klasik koşullanmayı.
Sindirim süreçlerini ve otomatik işlevlerle sinir sistemi arasındaki ilişkiyi göstermek için deneyler yapan Pavlov neredeyse kazayla keşfetmiştir klasik koşullanmayı.
Klasik koşullanmadan önce Pavlovun en önemli kavramlarından
bir tanesi olan koşullu refleksi keşfetmiştir. 1930 lu yıllarda pavlovun
koşullu refleks araştırmaları insan psikozlarını açıklamak için kullanıldı.
KOŞULLU REFLEKS : Bir uyaranın normal olarak tepki veren
başka bir uyaranla eşleşmesi sonucunda daha önceki ilgisiz uyaran ile ilişkili
olarak ortaya çıkan tepki.
KLASİK KOŞULLLANMA : Genel olarak klasik koşullanma bir
uyarıcı tarafından uyandırılan bir tepkinin daha önce nötr olan farklı bir
uyarıcıyla eşleşmesini içermektedir.
Pavlov un klasik koşullanmasının dört temel unsuru vardır.
Koşulsuz uyarıcı (uncanditiored
stimulus) US : Bir tepkin oluşmasında
rol oynayan davranış yada etkiye ‘’uyarıcı’’ denir.Uyarıcının otomatik olarak
bir çeşit tepki üretmesine ‘’ koşulsuz
uyarıcı’’ denir.
Örneğin yemeği gören köpeklerin salya salgılaması burada koşulsuz
uyarıcı yemek.
Koşulsuz tepki
(uncanditioned response) UR :
Koşulsuz uyarıcı sonunda ortaya çıkan tepki Doğal bilinçsiz bir
tepkidir.
Örneğin yemeği gören köpeğin salya salgılaması koşulsuz
tepki salya salgılamak.
Koşullu uyarıcı
(conditioned stimulus) CS : Doğal
bir uyarıcı (bir tepkiyle ilişkisi olmayan bir uyarıcı)koşulsuz bir uyarıcıyla
ilişkili hale gelirse koşullu tepkiye sebeb olur . Buna koşullu uyarıcı denir.
Koşullu tepki
(conditioned response) CR : Bu daha
önceden,doğal uyarıcıdan ögrenilen bir tepkidir.
Her ne kadar popüler kültürde köpekleriyle tanınmış olsada
Pavlov un araştırmasının önemi salya üretiminin çok ötesine gider. Onun
koşullanma ve öğrenilmiş tepkiler konusundaki bulguları , insanlardaki davranışsal
modifikasyonun anlaşılmasında ve panik bozuklukluklar,endişe
bozuklukları,fobiler,gibi ruh sağlığı meselelerinde tedavi geliştirme hususunda
büyük rol oynamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder